Những năm gần đây, công nghệ và trí tuệ nhân tạo phát triển với tốc độ chưa từng có. Nó không chỉ làm thay đổi cách chúng ta làm việc, mà còn phơi bày một thực tế đáng lo ngại: tình trạng thiếu hụt kỹ năng ngày càng nghiêm trọng. Báo cáo vào năm 2025 do LinkedIn Learning phát hành cũng chỉ ra có đến 66% nhân sự đang thiếu hụt các kỹ năng cần thiết để đóng góp vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Khi máy móc dần thay thế con người trong nhiều vị trí, thị trường lao động trở nên khắt khe hơn, năm 2024 có 28% doanh nghiệp đã triển khai tinh gọn trên diện rộng. Trong bối cảnh này, bằng cấp không còn là thước đo quan trọng nhất. Thay vào đó, điều tạo nên lợi thế cạnh tranh chính là các kỹ năng cốt lõi giúp bạn học hỏi và thích ứng nhanh với sự biến động của môi trường. Trước khi bước sang năm 2026, bạn cần trang bị những kỹ năng sau nhằm nâng cao tư duy, khả năng học hỏi và sự linh hoạt để tự tin bước vào thời đại mới.
Kỹ năng vượt qua khủng hoảng để tái tạo cuộc sống
Mỗi giai đoạn trong cuộc đời, ai cũng có những vai trò, trách nhiệm riêng phải hoàn thành. Trong giai đoạn khoảng 20 tuổi, đó hẳn là việc học tập, tích lũy kinh nghiệm, đi làm và xây dựng những mối quan hệ để xây dựng cho sự nghiệp. Đến khoảng 30, những trách nhiệm hẳn là có nhà, xe, công việc ổn định,… Nếu một người không thể hoàn thành trách nhiệm phát triển của mình, họ sẽ cảm thấy chênh vênh và thất vọng. Không đáp ứng được những áp lực từ chính bản thân, gia đình và xã hội thường dẫn đến khủng hoảng.
Đặc biệt là khủng hoảng ở những người tuổi 30, đây là giai đoạn khi sự phát triển cá nhân trở nên phức tạp hơn do liên quan đến kỳ vọng của nhiều đối tượng khác. Quan niệm phương Đông thường cho rằng tuổi 30 là dấu mốc con người phải có sự nghiệp, gia đình ổn định. Chính áp lực phải “ổn định” khiến nhiều người không dám thử, không dám sai, không dám thay đổi. Điều này dẫn đến nỗi sợ hãi và lo lắng khiến những người trên dưới tuổi 30 thường trăn trở nhiều về con đường sự nghiệp của bản thân, về sự đóng góp của mình đối với xã hội.
Khủng hoảng tuổi trưởng thành là cảm giác mờ mịt với tương lai tiếc nuối quá khứ và gồng mình ở hiện tại. Có những người có thể đối phó nhưng cũng có những người ngày càng mắc kẹt trong khủng hoảng. Nghiên cứu cho thấy người nhận thức được tiềm năng của mình có thể thúc đẩy niềm tin và hành vi tích cực để thay đổi trạng thái căng thẳng. Có thể thấy, đối phó với khủng hoảng là kỹ năng cần phải rèn luyện và nên rèn luyện càng sớm càng tốt. Điều này sẽ giúp bạn loại bỏ những cảm xúc tiêu cực và tập trung xây dựng nền tảng cho quá trình trưởng thành.
Một yếu tố quan trọng có ảnh hưởng đến cường độ khủng hoảng là tuổi tác. Khi bạn lớn tuổi hơn, bạn phải đối mặt với nhiều trách nhiệm và thử thách hơn. Điều này dễ dẫn đến cảm giác bất lực và bất định về tương lai. Một quan niệm sai lầm bạn cần phải nhận ra là tuổi tác không phải là xiềng xích, mà là bàn đạp. Nếu bạn hỏi liệu tuổi 30 mới bắt đầu thì có muộn không? Cuốn sách “Tuổi 30 – mọi thứ chỉ mới bắt đầu” của tác giả Lý Thượng Long sẽ đưa ra cho bạn câu trả lời chắc chắn: “Không!”
30 tuổi mọi thứ chỉ mới bắt đầu là cuốn sách giúp bạn vượt qua cảm giác bất định về tương lai
Với Lý Thượng Long, 30 tuổi mọi thứ chỉ mới bắt đầu. Chỉ khi một người không còn học hỏi, không còn tiến bộ nữa, họ mới được coi là già. Tác giả Lý Thượng Long còn chỉ ra một thói quen xấu của nhiều người là dễ để sự mất tinh thần ảnh hưởng đến quyết tâm thực hiện mục tiêu của bản thân. Khi thất bại, người quen suy nghĩ tiêu cực thường nghĩ là “Tôi đã vấp ngã và không đứng dậy được nữa rồi”. Thói quen này khiến bạn lo lắng, bất an và không thể làm được việc gì.
Cuốn sách không phải là những lý thuyết khô khan mà là người bạn đồng hành cho bạn trong mỗi giai đoạn khủng hoảng cuộc sống. Tác giả đưa ra những góc nhìn tích cực là sau mỗi thất bại, bạn sẽ trở lại mạnh mẽ hơn. Tuổi 30 không phải muộn, mà là thời điểm đủ chín chắn để bắt đầu làm những việc quan trọng. Điều bạn cần làm là kiên trì với ý chí thay đổi bản thân và nỗ lực cho đến khi đạt được mục tiêu. Đây là một trong những kỹ năng cốt lõi có giá trị trong mọi giai đoạn cuộc đời, càng sớm rèn luyện được nó bạn càng vững vàng trong mọi thử thách.
Kỹ năng làm chủ nội tâm để vượt qua những niềm tin giới hạn
Hồi nhỏ, bạn có từng tin rằng mình có siêu năng lực sau một bộ phim siêu anh hùng? Nhưng khi lớn lên, bạn lại tin rằng mình không giỏi toán, kém tiếng Anh hay vụng về. Dù cả hai đều là niềm tin nhưng chúng ảnh hưởng đến hành động của bạn theo hai hướng hoàn toàn khác nhau. Những niềm tin tiêu cực về bản thân thường dẫn đến việc bị tự ti, không dám thử thách bản thân để bước ra khỏi vùng an toàn và tiến bộ.
Trong thời đại ngày nay, việc luôn giữ những niềm tin giới hạn sẽ ngăn cản bạn tiếp cận và học hỏi những kiến thức, kỹ năng mới. Tuy nhiên những niềm tin của chúng ta thường khó thay đổi do đã hình thành từ khi còn nhỏ, khi ta tiếp nhận thông tin, quan điểm từ môi trường mà chưa biết phân biệt đúng sai. Dần dần ta biến nó thành niềm tin và dựa vào đó để đánh giá sự việc cũng như hành xử trong các tình huống. Niềm tin chính là tấm lá chắn khiến bạn không nhận ra nhiều chân lý dù nó hiển hiện ngay trước mắt.
Để thoát khỏi tình trạng này, bạn cần có kỹ năng làm chủ nội tâm. Đây là một kỹ năng quan trọng giúp bạn nhận thức, suy ngẫm và tự điều chỉnh hành vi của mình nhằm hướng đến một cuộc sống tự do, hạnh phúc hơn. Những người làm chủ nội tâm sẽ luôn biết chọn cách phản ứng có lợi nhất cho mình, thay vì bị cuốn theo cảm xúc tiêu cực. Bạn cần một quá trình rèn luyện để dần gỡ bỏ những niềm tin tiêu cực và thay bằng niềm tin tích cực. Cuốn sách “Bốn thỏa ước” của Don Miguel Ruiz sẽ là bản hướng dẫn cách thức loại bỏ những niềm tin tiêu cực đang giới hạn khả năng của bạn.
Bốn thỏa ước giúp bạn bức phá và loại bỏ niềm tin giới hạn
Dựa trên nền tảng triết lý của tộc Toltec cổ đại, cuốn sách đã đúc kết 4 thoả ước đơn giản nhưng vô cùng sâu sắc để giúp con người tự do, hạnh phúc hơn: Sử dụng ngôn từ tích cực, không cho phép bản thân bị ảnh hưởng, đừng đưa ra giả định và luôn cố gắng hết sức mình. Đối với thỏa ước thứ nhất – sử dụng ngôn từ tích cực, tác giả khuyên rằng bạn cần tránh nói những lời làm tổn thương người khác hoặc để người khác nói lời tổn thương chính mình. Khi sử dụng lời nói để bày tỏ cơn giận, sự ganh ghét, thù hận, bạn không chỉ làm tổn thương người khác mà còn tự hại chính mình.
Thỏa ước thứ hai là không cho phép bản thân bị ảnh hưởng. Cuộc sống luôn có người không đồng ý với điều bạn làm, nếu luôn để ý đến những gì người khác nói, bạn đã tự giới hạn khả năng bản thân. Với tác giả, dù người khác nói tốt hay xấu về ông, ông cũng không để nó ảnh hưởng mình. Hành trình rèn luyện thỏa ước này dù gian nan nhưng nó sẽ mang đến thành quả cho bạn về sau.
Thỏa ước thứ ba là tuyệt đối đừng đưa ra giả định. Con người ta thường hay phỏng đoán, giả định ý trong lời nói, cử chỉ của người khác. Đây là cách giao tiếp sai lầm vì bạn chỉ đi tìm những chứng cứ chứng minh giả định của mình thay vì hỏi rõ sự thật. Để tránh hiểu lầm và giúp các mối quan hệ chân thành hơn, hãy giao tiếp rõ ràng, đặt câu hỏi và bày tỏ nhu cầu của bạn. Thỏa ước thứ tư là hãy luôn cố gắng hết sức hết mình trong mọi việc bạn làm. Chỉ có như thế bạn mới tránh cảm giác nuối tiếc, tự chỉ trích bản thân và hối hận.
Kỹ năng làm chủ nội tâm rất quan trọng để vượt qua mọi niềm tin giới hạn khả năng của bạn. Mỗi vấn đề trong cuộc sống đều có thể giải quyết bằng việc áp dụng bốn thỏa ước trên. Nếu chưa biết bắt đầu thay đổi cuộc sống như thế nào, cuốn sách “4 thoả ước” sẽ là tấm bản đồ giúp bạn từng bước chuyển hóa bản thân, loại bỏ được những niềm tin tiêu cực để thực sự sống cuộc đời mình muốn.
Kỹ năng giao tiếp hiệu quả với storytelling
Giao tiếp là một trong những kỹ năng quan trọng và không bao giờ lỗi thời. Người biết cách giao tiếp hiệu quả sẽ biết cách áp dụng những kỹ thuật khác nhau trong từng tình huống. Với những tình huống cần truyền đạt thông tin một cách hấp dẫn, thuyết phục người nghe hay truyền cảm hứng, bạn cần đến kỹ thuật storytelling.
Trong thời đại ngày nay, con người mỗi ngày tiếp nhận rất nhiều thông tin nhờ Internet. Lúc này, vai trò của storytelling càng quan trọng, bạn có thể áp dụng storytelling vào nhiều khía cạnh trong công việc và cuộc sống. Giao tiếp bằng cách kể chuyện không chỉ lôi cuốn mà còn tạo ra cảm giác kết nối, tin tưởng cho người nghe. Nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, khi kể và nghe chuyện, trong não bộ của người kể và người nghe sẽ tạo ra những kết nối thần kinh liên quan theo diễn biến của câu chuyện.
Một yếu tố quan trọng để rèn luyện kỹ năng này là sự chân thật. Nguyễn Trần Quang, tác giả của “Storytelling – Lay động lòng người bằng chuyện kể” cho rằng người nghe sẽ luôn tìm kiếm bóng dáng của những điểm quen thuộc trong câu chuyện. Tùy vào môi trường sống và kinh nghiệm cá nhân mà mỗi người có cách tiếp nhận và hiểu câu chuyện riêng biệt. Muốn khơi gợi được sự đồng cảm của người nghe, bạn cần tìm một chủ đề phù hợp với tâm lý và mối quan tâm của họ.
Cuốn sách giúp bạn nâng cấp kỹ năng giao tiếp hiệu quả
Một hình thức kể chuyện phổ biến nhưng hiệu quả là kể chuyện cá nhân. Đây không chỉ là tường thuật lại các trải nghiệm mà là cơ hội để chia sẻ những suy ngẫm, bài học và cảm nhận sâu sắc của người kể. Bất kỳ ai cũng có trải nghiệm riêng và bất kỳ ai cũng có thể trở thành một người kể chuyện hấp dẫn.
Cuốn sách “Storytelling – Lay động lòng người bằng chuyện kể” chỉ ra một niềm tin sai lầm rằng khả năng kể chuyện hấp dẫn là năng khiếu trời phú, nhưng sự thật không phải vậy. Đó là kỹ năng mà bạn có thể tôi luyện và học hỏi qua quá trình luyện tập, lắng nghe phản ứng của người nghe, chỉnh sửa cho đến khi có được một câu chuyện thật sự hấp dẫn.
Trong bất cứ ngành nghề nào, kinh doanh, dịch vụ hay sáng tạo, bạn đều cần đến kỹ năng giao tiếp thuyết phục và tạo sự đồng cảm với người nghe. Rèn luyện kỹ năng storytelling không chỉ giúp bạn giải quyết những vấn đề trong đối thoại hàng ngày, mà còn là công cụ để kết nối và thấu hiểu. Mỗi người đều có tiềm năng sẵn có và cuốn sách này sẽ là nguồn cảm hứng cho bạn phát huy năng lực kể chuyện của mình.
Thời điểm vàng để trang bị 3 kỹ năng cốt lõi trước năm 2026
Trong thời đại liên tục thay đổi như ngày nay, những kỹ năng như vượt qua khủng hoảng, kỹ năng làm chủ nội tâm và kỹ năng giao tiếp là bộ kỹ năng mang đến cho bạn lợi ích bền vững nhất. Đây không phải là kỹ năng ngắn hạn mà nó cần quá trình rèn luyện và tích lũy kinh nghiệm để trở nên thành thục hơn. Càng sớm sở hữu những kỹ năng trên, bạn càng hoàn thiện bản thân và thấy được những thay đổi tích cực trong thời gian ngắn nhất. Nếu chưa biết bắt đầu như thế nào, hãy tìm đọc bộ 3 cuốn sách “30 tuổi – mọi thứ chỉ mới bắt đầu”, “Bốn Thỏa Ước” và “Storytelling – Lay động lòng người bằng chuyện kể” để bắt đầu hành trình phát triển bản thân nhé!
Bình luận